Ο Ανασχηματισμός...

Του Θάνου Κατσάμπα*

Έχουν ήδη γραφεί αρκετά, και τις προσεχείς ημέρες θα εξακολουθήσουν να γράφονται περισσότερα, για τη σημασία του ανασχηματισμού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Με διάφορες ανακοινώσεις, Κυβερνητικά στελέχη επιδιώκουν να αποδώσουν σχεδόν μαγικές ικανότητες στο νέο κυβερνητικό σχήμα. Αλλά, τουλάχιστον στον οικονομικό τομέα, τίποτα δεν πρόκειται να βελτιώσει την θέση του μέσου Έλληνα πολίτη αν δεν αλλάξει η οικονομική πολιτική - ο ανασχηματισμός προσώπων και χαρτοφυλακίων είναι άνευ σημασίας.
Βεβαίως, η οικονομική πολιτική είναι διαγεγραμμένη από το 2010, όταν η Ελλάδα τέθηκε υπό καθεστώς διεθνούς οικονομικής επιτήρησης - αρχικά με τη Τρόικα (ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ) και από τον Αύγουστο του 2015 με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς (ΕΕ-ΕΚΤ-ΕΜΣ). Τα περιθώρια διαπραγματεύσεων είναι σχεδόν ανύπαρκτα, γιατί μετά την (ουσιαστική) πτώχευση του 2010 η Ελλάδα (όπως και κάθε άλλη χώρα σε παρόμοια κατάσταση) έπαυσε πλέον να έχει επιλογές για τον τρόπο επανόδου σε αναπτυξιακή τροχιά.
Προϋπόθεση για ανάπτυξη είναι η μακροοικονομική σταθερότητα που επιβάλλεται με μία σειρά μακροοικονομικών ταυτοτήτων, δηλαδή απαραβίαστων οικονομικών Νόμων, όπως είναι στη φυσική ο νόμος της Βαρύτητας. 
  • Οποιαδήποτε προσπάθεια, ηθελημένη ή τυχαία, παραβίασης των οικονομικών ταυτοτήτων, οδηγεί σε αδιέξοδο. 
  • Υπουργοί και «σύμβουλοι» που προτείνουν «λύσεις» που παραβιάζουν τις οικονομικές ταυτότητες έχουν αποκαλύψει μέχρι τώρα μόνο ένα πράγμα: ότι τέτοιοι «αναλυτές» είναι απαίδευτοι και ημιμαθείς. Συνεπώς, τα νέα πρόσωπα που απαρτίζουν το Υπουργικό Συμβούλιο δεν θα επιτύχουν τις προσδοκίες του Πρωθυπουργού («Πρέπει... να επιταχύνουμε όλες εκείνες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου η χώρα μας να βγει επιτέλους από αυτή την πολυετή κρίση») αν προσπαθήσουν να παραβιάσουν τις πολιτικές που έχουν ήδη συμφωνηθεί στο Τρίτο Μνημόνιο.
Πριν από ένα περίπου μήνα, στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Washington, ένα ανώτερο στέλεχος των Ευρωπαϊκών Θεσμών μου έθεσε την εξής, μάλλον ρητορική, ερώτηση: 
  • «Δεν καταλαβαίνουμε το τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύεται η ελληνική κυβέρνηση: τα θέματα και οι δεσμεύσεις είναι απολύτως γνωστά. Οι προθεσμίες είναι επίσης γνωστές και συμφωνημένες. Εμείς δεν αλλάζουμε τίποτα. Γιατί η κυβέρνηση επιμένει στις άκαρπες «διαπραγματεύσεις» ενώ είναι προφανές ότι στο τέλος θα υπογράψει ό,τι έχει συμφωνηθεί;» 
  • Η απάντησή μου ήταν «Υποθέτω για λόγους επικοινωνιακούς, για να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι κάνουν «διαπραγματεύσεις» και «αντιστέκονται» στους θεσμούς». 
  • «Και δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτή η απώλεια χρόνου, η οποία στο τέλος δεν οδηγεί πουθενά -δηλαδή οδηγεί πίσω στο σημείο απ’ το οποίο ξεκινήσαμε- χειροτερεύει αντί να βελτιώνει τη κατάσταση;», αντέτεινε ο συνομιλητής μου.
Εκεί κόμπιασα, γιατί πραγματικά δεν γνώριζα την απάντηση. Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης από τον Γενάρη του 2015 και εντεύθεν είναι καταρτισμένοι οικονομολόγοι και οι τοποθετήσεις που κάνουν στις δηλώσεις τους και τις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς έχουν ιδεολογικό υπόβαθρο. Εγώ δεν είμαι τόσο σίγουρος. Πιστεύω ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι εκπρόσωποι των οικονομικών υπουργείων της κυβέρνησης στερούνται των βασικών γνώσεων εφαρμοσμένης μακροοικονομικής πολιτικής και συγκεκριμένα του Χρηματοπιστωτικού Προγραμματισμού (Financial Programming), που αποτελεί τη βάση των προγραμμάτων σταθερότητας παγκοσμίως. Για αυτό και η απάντηση μου στο ερώτημα του Ευρωπαίου αξιωματούχου για την άκαρπη χρονοτριβή  ήταν ένα ξερό «Δεν γνωρίζω».
Εάν ο ανασχηματισμός δεν οδηγήσει σε ουσιαστική αποδοχή των εισηγήσεων και μέτρων που έχουν προτείνει οι θεσμοί, και αν τα νέα πρόσωπα δεν συνειδητοποιήσουν πως η μόνη ουσιαστική συμβολή τους θα είναι η βέλτιστη υλοποίηση και εφαρμογή αυτών των μέτρων, η χώρα θα εξακολουθεί να βρίσκεται μπροστά στην εξής πραγματικότητα: όσοι ανασχηματισμοί και αν γίνονται, όσοι υπουργοί κι αν εναλλάσσονται, όσα μνημόνια κι αν υπογράφονται, όσα παραπλανητικά non papers κι αν διανέμονται στον Τύπο, όσα Euroworking Groups ή Eurogroups κι αν ολοκληρώνονται, η ελληνική οικονομία θα εξακολουθήσει να βυθίζεται στην ύφεση και το βιοτικό επίπεδο του λαού θα συνεχίζει να καταρρέει, ενόσω το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα παραβιάζει (από άγνοια ή προπαγανδιστική έφεση) τις οικονομικές ταυτότητες του Χρηματοπιστωτικού Προγραμματισμού.

*Ο κ. Θάνος Κατσάμπας διετέλεσε ανώτερο στέλεχος του ΔΝΤ στη περίοδο 1979-2010 και Αναπληρωτής Εκτελεστικός Διευθυντής την περίοδο 2012-2015. Παραιτήθηκε τον Ιούλιο του 2015 λόγω διαφωνίας του με τον τότε Υπουργό κ. Βαρουφάκη. 
Πηγή
blogger: δες σχετικά: ....Το παιχνίδι από την αρχή είναι χαμένο από χέρι....

Σχόλια