Η μείωση των μισθών καθηλώνει την οικονομία

του Κώστα Μελά  – 

Η οικονομία της Ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από ασάφεια, η οποία αντανακλά τη διφορούμενη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Η ανάπτυξη και η εμπιστοσύνη έχουν πραγματοποιήσει μερικά θετικά βήματα. Όχι όμως και ο πληθωρισμός, καθώς δεν συμπράττει σε αυτή την κατεύθυνση ο ρυθμός μεταβολής των μισθών. Συνέχεια εδώ

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στις τεχνολογικές αλλαγές και στις μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμόσει οι κυβερνήσεις. Αυτές έχουν περιορίσει τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων, κάτι που σε μεγάλο βαθμό έχει αρνητικές επιδράσεις στην ανάκαμψη της οικονομίας. Για την ακρίβεια, την καθιστά αδύναμη και χωρίς μακροχρόνια σταθερά ανοδική τάση.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, ο κύριος λόγος της πτώσης των μισθών μπορεί να αναζητηθεί στην υπάρχουσα ανεργία, στην υποαπασχόληση της εργατικής δύναμης λόγω των εφαρμοζόμενων μορφών μερικής απασχόλησης, αλλά και στην εξασθένιση του πλαισίου προστασίας της εργασίας. Παράλληλα οι χαμηλοί μισθοί έχουν μερίδιο ευθύνης για τον σημερινό χαμηλό πληθωρισμό, αλλά και για τις χαμηλές προσδοκίες σχετικά με τον μελλοντικό πληθωρισμό.

Ανησυχεί και ο Ντράγκι

Στα ίδια σχεδόν συμπεράσματα είχε καταλήξει και μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ – Economic Bulletin , Issue 3/2017 ), που είδε το φως της δημοσιότητας τον Μάρτιο του 2017. Η ΕΚΤ παρουσιάζει μια ανησυχητική εικόνα της αγοράς εργασίας στην Ευρωζώνη. Η αύξηση των μισθών είναι απρόσμενα χαμηλή και το ποσοστό των εργαζομένων που υποαπασχολούνται κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, «παρά τη βελτιωμένη εικόνα ορισμένων δεικτών της αγοράς εργασίας, στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης η αγορά εργασίας απαρτίζεται σε μεγάλο ποσοστό από εργαζόμενους μερικής απασχόλησης». Το φαινόμενο της ημιαπασχόλησης οδηγεί σε στασιμότητα, ή και σε μείωση των μισθών των εργαζομένων.
Το γεγονός αυτό προκαλεί το ενδιαφέρον των αναλυτών της έρευνας, καθώς απαιτείται μεγαλύτερη δυναμική των μισθών, ώστε να καταστεί βιώσιμη η αύξηση του πληθωρισμού. Η ΕΚΤ, ωστόσο, δεν προβλέπει άμεση αύξηση των μισθών εντός της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αμφιβολίες για τη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να αλλάξει σύντομα τη νομισματική της πολιτική.

Υποκριτικές διαπιστώσεις

Γιατί η κατάσταση έχει οδηγηθεί σε αυτή την ατραπό; Το να διαπιστώνει, απλά, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ ότι τα πράγματα οδηγήθηκαν σε αυτή την εξέλιξη είναι τουλάχιστον υποκριτικό. Η ευθύνη τους είναι ακέραια διότι το όλο οικονομικό υπόδειγμα που υιοθέτησαν και εφάρμοσαν οδηγούσε αναπόφευκτα σε αυτή την κατάληξη.
Η κύρια παρέμβαση, μέσω του οικονομικού υποδείγματος που εφαρμόστηκε, κατευθύνθηκε στην άρση -μέσω μιας νομιμοποιητικής διαδικασίας- των εσωτερικών αντιστάσεων στην πολιτική δομικής προσαρμογής στο πλαίσιο του εντεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού. Δυο είναι τα βασικά σημεία, στα οποία η παρέμβαση ήταν απαραίτητη, επιβαλλόμενη και απολύτως καθορισμένη:
  • Πρώτον, στη διαμόρφωση των νέων σχέσεων εργασίας που αντικατέστησαν την τεϋλοριστική οργάνωση της εργασίας, η οποία κατέρρευσε.
  • Δεύτερον, στο νέο ρόλο που ανατίθεται στο αναμορφωμένο Κράτος Πρόνοιας.
Σχετικά με το πρώτο, βασικός αρωγός είναι η νέα τεχνολογία της μικροηλεκτρονικής, η οποία παρέχει τη δυνατότητα πρόσωπο και μηχανή να διαχωριστούν χρονικά ή χωρικά στην παραγωγική διαδικασία. Επιτρέπει, δηλαδή, τη διαμόρφωση ευέλικτων μορφών εργασιακών σχέσεων. Ουσιαστικά, το όλο εγχείρημα συνίστατο στη δραματική μείωση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, μέσω της εξαφάνισης των μέτρων θεσμικής προστασίας της εργασίας. Οι εργασιακές σχέσεις που είχαν διαμορφωθεί με το προηγούμενο υπόδειγμα καταργούνται.

Ελεύθερη διακύμανση μισθών

Αυτό το αποτέλεσμα οδηγεί ευθέως στην ελεύθερη διακύμανση των μισθών σύμφωνα με τις ανάγκες της οικονομίας, με βάση τα διδάγματα του «νέου» οικονομικού υποδείγματος. Αυτό αποτυπώνεται με σαφήνεια στο κυρίαρχο οικονομικό υπόδειγμα, όταν στην περιγραφή του ζητούμενου μισθού από τους εργαζόμενους σε μια επιχείρηση, ο δείκτης που περιγράφει τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων θεωρείται εξωγενής μεταβλητή.
Αυτό σημαίνει ότι η διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων δεν είναι σε θέση να επηρεάσει το ζητούμενο ύψος του μισθού. Απλά, ο εργαζόμενος θα πρέπει να δεχθεί τον προσφερόμενο μισθό από την επιχείρηση, ο οποίος καθορίζεται από την παραγωγικότητα της εργασίας συν το ποσοστό κέρδους. Τα τελευταίο καθορίζεται από τον βαθμό ανταγωνισμού που υπάρχει στην αγορά, στην οποία δραστηριοποιείται η επιχείρηση.
Προσοχή: από τη στιγμή που είναι γνωστό το θεσμικό πλαίσιο εντός του οποίου λειτουργεί η επιχείρηση, το ποσοστό κέρδους είναι καθορισμένο. Ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει αύξηση του κόστους παραγωγής, η επιχείρηση θα το μεταφέρει σε αύξηση των τιμών, κάτι που θα διατηρήσει αμετάβλητο το ποσοστό κέρδους.
  • Η νέα διαμορφούμενη κατάσταση στις εργασιακές σχέσεις οδηγεί ευθέως στο δεύτερο σημείο, δηλαδή στην αλλαγή του ρόλου του Κράτους Πρόνοιας. 
  • Από καθολικός θεσμός συρρικνώνεται σε θεσμό φιλανθρωπικής αρωγής στους αναξιοπαθούντες, στους φτωχούς, στους αρρώστους και στους μακροχρονίως ανέργους. Το παράδειγμα της ελληνικής οικονομίας είναι χαρακτηριστικό. Οι άνθρωποι καθίστανται φτωχοί και αναξιοπαθούντες με την ασκούμενη οικονομική πολιτική. Στη συνέχεια έρχεται η φιλανθρωπία (του κράτους ή των ιδιωτών) ως βοήθεια επιβίωσης! (Βλέπε σχετικά: Η φιλάνθρωπος φοροαποφυγή)
Blogger: 
Απορία: 
1. Ενώ η χώρα έχει μετατραπεί σε Ειδική Οικονομική Ζώνη, γιατί αυτή η έκφραση έχει ...εξοβελισθεί από το λεξιλόγιο όλων των αρθρογράφων; 

 2. Η αλλαγή του ρόλου του κράτους και η διαχείριση της φτώχειας μπορεί να γίνει καλύτερα με τον ΣΥΡΙΖΑ - αυτή είναι η προσέγγιση της τρόϊκας - αφού η παρουσία του στην κυβέρνηση έχει ακυρώσει τα όποια ανακλαστικά αντίστασης. Συμπέρασμα. Θα βλέπετε τον ΣΥΡΙΖΑ για πολύ ακόμα, μέχρι να σαπίσει ...σύριζα, αφού έχει κάνει τη βρωμοδουλειά για την οποία φτιάχτηκε βεβαίως- βεβαίως...Προσθέστε το γεγονός ότι ακριβώς απέναντι από τον Τσίπρα τοποθετούν έναν ...καμένο πολιτικά Κυριάκο, που μόνο ως στήριγμα του Τσίπρα μπορεί να θεωρηθεί και έχετε την εικόνα της απόλυτης συμπαιγνίας των πολιτικών "δυνάμεων"* που απλά σε αγαστή συνεργασία υλοποιούν το ίδιο σχέδιο...

*Δεν πρόκειται για δυνάμεις, αλλά για εκτελεστικά όργανα. 

(Διαβάστε Μισεά και θα καταλάβετε το ..παίγνιο...)

ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ

ΟΙ ΕΚΛΕΚΤΙΚΕΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΕΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ

MICHEA JEAN-CLAUDE
-Παρουσίαση
Αυτό που, ακόμα και στις μέρες μας, ονομάζουμε Αριστερά αντλεί από την ίδια, ακριβώς, φιλοσοφική πηγή με τον σύγχρονο φιλελευθερισμό. Η ύπαρξη, ακριβώς, αυτής της αρχέγονης μήτρας, κοινής στη σκέψη της Αριστεράς και στον Φιλελευθερισμό του Διαφωτισμού, εξηγεί, κατά την άποψή μου, τις αιτίες που οδήγησαν την πρώτη στο να επικυρώνει επί της ουσίας το πνεύμα του δεύτερου. Οι αιτίες αυτές είναι θεμελιωδώς «οντολογικές», συνδέονται δηλαδή με την ίδια τη φύση της Αριστεράς. 
Κατά συνέπεια, οι ίδιες οι απαιτήσεις ενός ουσιαστικού αγώνα ενάντια στη φιλελεύθερη ουτοπία, και την ενισχυόμενη ταξική κοινωνία που αναπόφευκτα γεννάει, καθιστούν, επί του παρόντος, πολιτικά αναγκαία μια ριζική ρήξη με το ιδεολογικό φαντασιακό της Αριστεράς. (. . .) Δεν δυσκολεύομαι να φανταστώ πως πολλοί αναγνώστες θα θεωρήσουν αυτή την απόπειρα (. . .) ως μια ανώφελη παραδοξολογία, αν όχι μια παράλογη και επικίνδυνη πρόκληση, που σκοπό έχει να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα όλων των εχθρών του ανθρωπίνου γένους. Αντίθετα, εγώ εκτιμώ ότι αυτός ο τρόπος σκέψης είναι ο μόνος που δίνει μια λογική εξήγηση στον κύκλο των αλλεπάλληλων ιστορικών αποτυχιών και ηττών που σφράγισαν τον αιώνα που μας πέρασε (. . .). Αποτελεί τη μοναδική, σχεδόν, δυνατότητα που μας απομένει, και που δεν έχει ακόμα διερευνηθεί, αν θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε την ανθρωπότητα να βγει, όσο είναι ακόμα καιρός, από το αδιέξοδο Άνταμ Σμιθ. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
===========
  1. Η ευελιξία που «σκοτώνει»… 

  2. Ραγδαία αύξηση των εργαζόμενων φτωχών 

    Η αγαπημένη των δανειστών

Σχόλια